Konferans: Yüzyılın Anlaşması ve Filistinliler

Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA), Diplomatik ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (CSDS) ve Vizyon Siyasi Kalkınma Merkezi (VISION), el-Fetih ve Hamas’ın da aralarında bulunduğu Filistinli grupların çoğunluğunun yanı sıra, önde gelen akademisyen ve siyasetçilerin katılımıyla 27-28 Temmuz 2018 tarihinde İstanbul’da “Yüzyılın Anlaşması ve Filistinliler: Vizyon, Zorluklar ve İmkanlar” adıyla bir konferans düzenledi.

Konferansta Filistinliler için ortak bir uzlaşı çerçevesi çizme bağlamında halihazırda elde olan pratik metotlar masaya yatırılırken, Amerika ve İsrail’in Filistin meselesinin geleceği açısından son derece vahim sonuçlar doğurabilecek, hatta Filistin’in varlığını tehdit edebilecek saldırgan politikalarına karşı koyabilmek için söz konusu uzlaşının son derece önemli olduğu vurgulandı. Aynı şekilde konferansta, mevcut koşullara uyum sağlayabilecek kapsamlı ve ortak bir Filistin vizyonunun formüle edilebilmesine katkı sağlamaya çalışıldı. Yine Filistinlilerin üzerinde hemfikir olacağı ve Yüzyılın Anlaşması’na karşı koyarak siyasi, bölgesel ve uluslararası arenalarda rol alabilecek kapsayıcı bir ulusal uzlaşının çerçevesinin çizilmesi için de gayret gösterildi.

2018 İSTANBUL DEKLARASYONU

Konferans katılımcıları ve Filistinli gruplar, içeriği aşağıda sunulmuş olan “İstanbul Deklarasyonu” belgesinin ilan edilmesine karar vermiştir:

• Amerikan Trump yönetiminin, tamı tamına İsrail’in bakış açısı ve anlayışını benimseyerek Filistinlilerin haklarına zarar veren ve uluslararası hukuku çiğneyen “Yüzyılın Anlaşması” adlı yaklaşımını reddetmek.
• Filistinlilerin meşru ve değişmez milli haklarına bağlı kalmak. Bu hakların başında mültecilerin geri dönme hakkı, self determinasyon hakkı ve tam bağımsız, başkenti Kudüs olan Filistin Devleti’nin kurulma hakkı gelmektedir.
• Amerika-İsrail’in yaklaşımının dayatılmasının ön hazırlığı niteliğinde olan adımları reddetmek. Örneğin ABD Büyükelçiliği’nin Kudüs’e taşınması ve Kudüs’ün İsrail’in başkenti kabul edilmesi kararları. Ayrıca Kudüs’ün ebediyen Filistin Devleti’nin başkenti kalacağını vurgulamak.
• İsrail’in Filistin topraklarını Yahudileştirme ve Filistinlileri – 1948 işgali toprakları içerisinde bulunanlar dahil – temel haklarından mahrum etmeye yönelik yasa ve uygulamalarını reddetmek. Özellikle de Knesset tarafından kabul edilen ve Filistin’in varlığı açısından tehdit oluşturan Ulus Devlet Yasası’na karşı çıkmak.
• Yüzyılın Anlaşması’na direnmek ve hiçbir şekilde uygulanmaması için çalışmak. Bu, milli bir vazife olup bu vazifeyi gerçekleştirmek ve siyasi anlaşmazlıkları geride bırakmak için herkes omuz omuza vermelidir. Zaman zor ve çetin olup tahammül gerektirmektedir.
• Filistinli gruplara – özellikle el-Fetih ve Hamas hareketlerini – bölünmeye son verme çabalarına acil bir biçimde karşılık verme çağrısı yapmak. Aksi takdirde Yüzyılın Anlaşması ve işgal rejiminin uygulamalarına karşı verilen resmi ya da halk tabanındaki hareketler zaafa duçar olacaktır. Halihazırdaki zorluklarla ancak herkesin işbirliği içerisinde olduğu ortak bir çerçeve bağlamında birlik halinde mücadele edilebilir.
• “İsrail”in uluslararası hukuk ve anlaşmaları ihlal ettiği tüm konularla ilgili olarak FKÖ ve Filistin Yönetimi tarafından uluslararası mahkeme ve platformlarda yürütülen hareketleri desteklemek.
• Filistin’de uzlaşıyı sağlama ve bölünmeye engel olma yolunda gösterilen çabalara paralel olarak, Filistin içinde ve dışındaki tüm Filistinli grup ve oluşumların da benzer bir çabayı ortaya koymalarını sağlamak. Toplum ve devlet düzeyinde Yüzyılın Anlaşması’yla mücadele etmek için ortak bir tavır geliştirmek ve bu çabalara katkı sağlamak amacıyla tüm Filistinlileri içine alan toplumsal faaliyetler tertiplemek.
• Organizatörler Filistin Ulusal Diyaloğu Forumu için düzenli buluşmalar tertipleyerek, Filistin halkı ve çeşitli oluşumları arasındaki diyaloğu etkili bir hale getirmeye çalışacaktır. Konferansı tertipleyen dernekler, bu forumun çalışmalarının başarıya ulaşmasına katkı sağlayacak ortamı oluşturma görevini üstlenecektir.

Aralarında şu isimlerin de yer aldığı birçok Filistinli grup lider ve temsilcisi konferansa katılım sağlamıştır: el-Fetih: Muhammed Eştiye, Macid el-Fityani; Hamas: Musa Ebu Merzuk, Hüsam Bedran; FHKC: Ebu Ahmed Fuad, Ömer Şehade; İslami Cihat: Muhammed el-Hindi; Ulusal Girişim: Mustafa el-Bergusi; Demokratik Kurtuluş: Nihad Ebu Guş. Konferansa ayrıca, Filistin’den ve Filistin dışından birçok önde gelen akademisyen ve siyasetçi iştirak etmiştir.