RaporDOSYALARİsrail Araştırmaları

Yaptırım Gücü Zayıflayan İsrail Kabinesi

İsrailli uzmanlar ve eleştirmeler İsrail’de askeri ve güvenlik alanlarında parlak bir dönem hiç yaşamadıklarını ve tam güvenliğe sahip olmadıklarını ifade ederek, İsrail’in bölgede sorun olduğunu belirttiler. Ayrıca İsrail’in, 2006’dan 2014’e kadar yapılan savaşlarda; Gazze, Lübnan, ve ülke içi dengelerde oldukça zayıf olduğunu açıkça görülmektedir. Bu metnin ortaya çıkmasında sağlayan uzmanlardan Eski Askeri Komutan ve güvenlik uzmanı, İsrail’in iç dengelerine yansıyan durumlara ilişki katkıyı da itinayla rapora geçirmiştir.

Mini Güvenlik Konseyinin, aldığı kararının ilk bendinde; Güvenlik konseyinin itibarını kaybetmesine sebep olan suçlamaların geç olmadan aydınlığa çıkarılması gerektiği belirtilirken; özellikle de geçtiğimiz günlerde Hükümet Başkanı Bejamin Netenyahu’ nun 2009’dan beri Mini güvenlik Konseyini kontrolü altında tutabilmek için Konseyin Başkanı olması ve bu sebeple de konseyin yitirdiği;  sahip olduğu bilgiyi pek çok kararda yansıtan Güvenlik Krizi Uzmanı, Eski Savunma Bakanı  Moshe Ya’alon’un istifa etmesi suçlamalarının en belirginidir. Eski Bakanların İsrail Demokrasi Merkezinde öğrencilere yönelik yaptıkları forumda ‘Kabine’nin aldığı kararları en olabilecekmiş gibi sunmasının derin tartışmalardan kaçınmak için olduğu söylediler. Ayrıca Bakan ve Habayit Hayehudi Partisi Başkanı Naftali Bennett, Kabinenin askeri uzman ve genel sekreter atamasındaki zayıflığı İsrailli vatandaşların hayatlarını tehdit etmekte olduğunu belirtti (J.2016).

2006’dan beri Mini Güvenlik Konseyinin eksen kayması yaşadığına dair yöneltilen sorular 2009 Netenyahu kontrolüne kadar aynı şekilde kaldı. Bu sorulardan öne çıkanları şöyleydi: Kabine Neden Zayıfladı? Şimdilerde Askeri uzmanlarının konseyden kaybedilmesi ve yerini askeri uzmanlığı olmayan Benjamin Netenyahu’nun alması ve bu sebeple askeriyenin tarihi anlamını yitirmesinden midir? Peki üyeler arasındaki ilişki nasıl yansıtılmalıdır? Güvenlik Konseyinin Devlet kararlarına etkisi nedir?

İsrail Kabinesi Nedir ne Değildir?

İsrail’de Kabineyi; Ulusal Güvenlik konularıyla ilgilenen Bakanlar Meclisi veya siyaset güvenliği kabinesi alarak tanımlayabiliriz. Kabine Hükümette iç, dış ve güvenlik konularında görevli bakanlardan oluşan küçük bir konseydir. Kabinenin görevi normal zamanlarda; yerleşim sürecinin koordinasyonu, meydana gelebilecek güvenlik krizleri ve herhangi bir savaş anında idaresini yapmaktır.

Mini Güvenlik Konseyi fikri kabinenin karar alımını hızlandırmak amacıyla ortaya çıktı. Böylelikle kabinede oldukça zorla alınan kararlar büyük bir kolaylıkla ve acil olarak alınabilecekti. 1999’da İzak Mordehay liderliğindeki Vasat Partisinin seçim kampanyası olarak şimdiki bakanlar meclisinin görevleriyle birlikte ortaya çıktığı gibi (İsrail Demokrasi Enstitüsü,2016). Şimdiki haliyle kabine ilk olarak’ güvenlik odası’ ismiyle 2001’de toplanarak kısa bir güvenlik zirvesi yaptı ( Tal, 1996).

Mini Güvenlik Konseyinin görevli bakanları kanunla belirlendi: (Tibon,2015).
 

  1. Hükümet Başkanı: Benjamin Netenyhahu (şimdiki)
  2. Dış İşleri Bakanı: Benjamin Netenyahu (şimdiki, yetki alımı)
  3. Savunma Bakanı: Avigdor Liberman (şimdiki)
  4. İç İşleri Bakanı: Gilad Ardenne ( şimdiki)
  5. Adalet Bakanı: Elite Shaked ( şimdiki)
  6. Maliye Bakanı: Moshe Ekhalon (şimdiki)
  7. Hükümet Koalisyonunda yer alan Parti Liderleri: Sha Partisi Lideri; Aryeh Deri, Habayit Hayehudi Partisi Lideri; Naftali Bennett.

Yine kanunda yer alan bir ifadeye göre Hükümet Başkanı mini güvenlik Konseyine yetkisi dahilinde yeni üyeler ekleyebilir fakat bu üyelerin sayısı meclisin yarısını geçmeyecek şekilde olması gerekmektedir. Böylelikle Benjamin Netenyahu Mini Güvenlik Konseyini genişletebilir. Ayrıca konseye gözlemci üye olarak Enerji Bakanı Yuval Steinitz, Ulaşım Bakanı Yisrael Katz, Küdüs Bakanı ve varoş bölgelerden sorumlusu Zeev Elkin alındı (Tibon, 2015). Böylece Netetnyahu Güvenlik Konseyini kendine uygun rahat kararlar alabileceği bir yer olarak tasarladı ve devlet içerisindeki tüm yetkileri kendinde toplamış oldu.

İsrail Kabinesinin Başarısız Olduğu Bariz Örnekler

İsrail içerisinden Mini Güvenlik Konseyinin pek çok dosyada başarısız olduğuna dair yüksek sesler çıkmaya başladı. Bu seslerin oluşturduğu suçlamalar artık meclisin kendi olabiliritesini ve amacını yitirdiğine yönelikti. Tabi dosyaların işaret ettiği Konseyin başarısız olduğu olaylar : 2006’da Lübnan’la yapılan ikinci savaş sırasında Mini Güvenlik Konseyinin başında Ehud Olmert vardı. İkinci başarısızlık ise; 2014’te Gazze ile yapılan son savaştı. Bu zamanda ise Güvenlik Konseyi Başkanı Benjamin Neteyahu’ydu. Tüm bu iki olay topluma siyaseti korkak bir tavuk gibi göstererek Mini Güvenlik Konseyinin suçlamalar altında kalmasına sebep oldu.

• Ehud Olmert Komutasında 2006 İkinci Lübnan Savaşı

2006’da başlayan ikinci Lübnan Savaşı, İsrail’in Siyaset ve Emniyet Teşkilatında büyük şoka sebep oldu. Bu şok topluma açıkça yansıdı. İsrail silahlı kuvvetlerinin başarısız olmasının yarattığı hayal kırıklığı hatta İsrail devletinin iç kontrolünü yitirdiğine dair oluşan tabla sahadaki komutanların kaybedilmesine sebep oldu (Eileen ve Prom, 2007).

Savaşın neticesine yönelik Mini Güvenlik Konseyine siyasi ve askeri kanattan kınamalar geldi. Savaşın sonucuna dair yazılan pek çok araştırma makaleleri, kitaplar, dosyalar bilgiden yoksun ihtisas sahibi olmayan kişiler tarafından oluşturulduğu ortaya çıkmış oldu. Ehud Olmert Hükümet Başkanlığı döneminde Amir Peretz Savunma Bakanı iken Askeriyede herhangi bir karışıklık çıkmamıştı. Ayrıca savaş çıkartıcı bir emirde verilmemiş; Gazze Şeridinde esir alınan asker Gilad Şalit ve Lübnan Sınırında öldürülen iki İsrail askeri sonra bile Mini Güvenlik Konseyinin savaş çıkarma yetkisi olmadığı gerekçesiyle fevri hareketlerden kaçınılmıştı (Yishai, 2016).

 İsrail’in bazı stratejik kabul ettiği bölgeleri Filistin’in Kuzeyinin Lübnan’ın Güneyinin işgal etmesinden on geçtikten sonra sakin sayılacak bir döneme girilmişti ( Lambt,2012). Bazı eleştirmenlere göre sessizlik dönemi tam kesinleşmiş değildi. Bunun sebebi Hizbullah’ın Arap Devletleriyle İsrail savaşa dahil olmasıydı. Çünkü sağladığı sessizlik bir Mini Güvenlik Konseyi Başarısızlığı değildi. Asıl başarısızlık Winograd Raporunda yer almaktadır(Yishai, 2016).

• 2014 Netenyahu Komutasındaki Gazze Savaşı

İsrail 2014’ün yazında hedefi oldukça açık bir şekilde Hamas yönetimi altındaki Gazze’de daha önce silahlanması imkansız olan silahlı direniş güçlerini etkisiz hale getirmek ve İsrail’e açılan tünelleri yıkmak amacıyla savaş açtı.  Yazar Ariel Kahane İsrail savaştaki hedefinde başarısız olmasına karşın Gazze Şeridine büyük zarar vermiştir. Fakat oğlan durum haricinde bir şey değiştirmemiştir. Temel sorunlar açmış, siyaset ve güvenlik çevresinin kendisine Eğer daha kuvvetli bir güçle karşılaşsaydık ne yapardık? Sorusunu gündeme getirdi ( Kahane, 2016).

Gazze’de savaş baş gösterdiğinde ülke içerisindeki Mini Güvenlik Konseyine bir yıkım olan tartışmaları bitirmek kolay olmadı. Gözlemci devlet raporunda da yer alan savaşmak için sahaya çıkarılan askeri güçler pek çok tehlikenin özelliklede Gazze Şeridine yakın tünellerin var olmasına rağmen tartışılmadan geçmiştir (Ayanar, 2016).

Gözlemci Devlet Raporunda en tehlikeli bulunan şey Mini Güvenlik Konseyinin stratejik olarak açık bir şekilde yetkisini kaybetmesi ve bu konseyin, Gazze’ye savaş ilan eden şimdiki Kabine gibi olmasıdır (Prisco, 2014).

Söylenenlerden çok uzak bir şekilde; Gazze savaşı esnasında Kabine hayli marjinalleştiği Gözlemci Devlet Raporunda yer aldı. Raporda yer alan suçlamalar Hükümet Başkanı Netenyahu ve Eski Savunma Bakanı Moshe Ya’alon’a yönelikken, savaş sürecinde Kabine ayrı tutuldu (Ayanar, 2016). Gözlemci Devlet Raporunda 2014 Gazze Savaşında Konseyin başarısız olduğu yer aldı. Fakat bu başarısızlığın 2006 Lübnan Savaşı ile başladığı ifade edildi (Ayanar, 2016). 

Eski Dış Güvenlik Komisyonu üyesi, Yeş Atid Partisi Kensset mensubu Ofer Shelah, Mini Güvenlik Konseyini işaret ederek, Konseyin ne istediğinin ve nasıl yapılabileceğine dair bir şeyin tartışılmadığı belirtti (Harel, 2015). Buna ek olarak mevcut veriler ışığında konsey 2014 Gazze Savaşı ile kabine gözünde önemini yitirdi (Harel, 2015).

Şimdi siyasetten, kamudan ve savaşta katledilen askerlerin ailelerinde yükselen ses Mecliste bir araştırma komisyonun kurulmasını ve İsrail’in savaştaki başarısızlığının araştırılması yönündeydi (Amir ve Cohen, 2016). Gözlemci Devlet Raporunda senelik araştırma komisyonun kurulmasını açıkça ifade ettikten sonra yayınlanması yasaklanmış ve tekrar imzalar toplanarak yayınlanmış(Smokey,2016).

İsrail Kabinesinin Düşüş Sebepleri

Yöneticilerin karizması nazarında bakıldığında; Yöneticiler geçmiş zamanlarda Arap Devletlerinde var olan karizmalarını kaybetmişlerdir. Öyle ki kendi içinde de askeriye siyasi örgütler bazında eskiden olduğu gibi dikkat çekici olmamaktadır. Esas olarak siyasi kanatta İsrail Kabinesine yönelik oluşan karşıt görüşler ve kabinenin sentetik doğası, kabinenin geri plana düşmesine katkı sağlamıştır:

1- Üyelerin Nitelik Kaybı

Pek çok İsrailli Mini Güvenlik Konseyinin zayıflığı ve güvenlik sağlama yeteneğini yitirdiği konusunda özelliklede Benjamin Netenyahu liderliğindeki, son teşkilatlanma yapısındaki bozukluktan Avigdor Libermanın Savunma Bakanlığı sırasında askeriyeye hizmet etmesine rağmen askeriyenin arkasında duramadığında diğer üyelerin ise hiçbir askeri tecrübelerinin olmadığında ittifak etmişlerdir. Şimdiki durumun yaşanmasında yetenek sahibi insanların konseyden çıkmasından; Örneğin Genel Kurmay Başkanı Mini Güvenlik Konseyini ortaya çıkaran Eski Savunma Bakanı Mohse Ya’alon’u görevden almıştı (Tibon,2015).

Meclis tarafından belirlenen son düzenlemede İşlevini kaybeden Mini Güvenlik Konseyi sonrasında başlayan eleştiriler Kabine üyelerinin Eğitim ve Kalkınma alanlarına yetkilerin devredildiğini Hayehudi Partisi Başkanı ve Kabine üyesi Naftali Bennett gizlemedi. Ayrıca bu Kabine  üyelerinin bilgisini arttırmak için eğitime tabi olmalarının istenmesi yeni bir tartışma açtı. Akabinde Askeri Genel Sekreterin atanması talep edilerek  gerçek bilgilerin açıklanması istendi. Çünkü savaşa Kabinenin bilgisi olmadan girilmişti (Liyal, 2016).

Böylelikle Kabine üyelerin büyük zayıflığı ve eksikliği ayrıca yetki gücünü kaybeden bir konseyin resmi çizilmiştir. Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü ‘INSS’  Başkanı Amos Yadlin, Kabinenin sadece stratejik bilgileri istişare etmesine gerek olmadığını aynı zamanda, askeri bilgilerde edinmesi hatta askeri gücünü nasıl nüfuz ettireceğini bilmesi askeri güçlerin emniyet ve stratejik kabiliyetlerinin geliştirilmesi gerektiğine işaret ederek İsrail’in Bölgesel bir Devlet olabilmesi için kabinenin bu sahip olmadığı hatta varlığının bize zuhur etmediği bu özelliklere var olması gerektiğini belirtti ((Yadlin, 2016).

Halk nazarında da Lübnan ve Gazze Savaşında öldürülen askerlerin aileleri de Kabineye dair taşıdığı düşünceler bu şekildedir. Tüm bu bilgiler Kabine üyelerini utandırmaya yetmiştir (Hompela ve Azoulay ,2016).  İfade edilen bu ifadeler pek çok oy verilen siyasetçiyi yönetici olma vasfı taşımadığına dair üzerlerinde iz bırakmaktadır. Fakat ğek çok siyasetçi seçmenlerin bu şekilde düşündüğünden habersizdir (Hompela ve Azoulay ,2015). Son zamanlarda ise öldürülen askerlerin aileleri yanında olan halk hareketleri soruşturma komisyonun oluşturulması gerektiğini savunarak, Kabinenin Savaş zamanında ne kadar baskı altında kaldığının öğrenilmesi ve savaş yönetiminin ne kadar kötü olduğunu görülmesini talep ettiler (Amir ve Cohen, 2016).

2- Koalisyonlar Emniyet Görevlilerinden Daha Tecrübeliler 

İsrail’de yapılan genel seçimlerden sonra hükümeti kurmak için partiler arasında iki ay süren istişareler başladı. Pek çok farklı partinin bulunduğu İsrail’de hiçbir parti tek başına hükümeti kuracak oya sahip olmamıştır. İsrail Hükümeti kurulduğundan beri koalisyonla var olmuştur. İsrail, Hükümette yer alacak Partilere sayı sınırlaması beş veya altı partiden oluşması yapılan son anlaşmada belirtilen pek çok maddeden bir tanesidir. Şimdiki Hükümette altı koalisyon partisi olup bunlardan her biri hükümeti düşürecek güce sahiptir( ,2015).

Knesset’te var olan her küçük partiler hiç şüphe yok ki büyük partilerden daha fazla kontrol sahibidirler (Rayish, 2009). Ayrıca haklarında hiçbir araştırma talep edilmemiş ve şuana dek herhangi bir hüküm almamışlardır. Bundan dolayıdır ki küçük partiler Hükümette daha fazla söz sahibidirler.

Yisrael Beiteinu Partisi Başkanı ve şimdiki Savunma Bakanı Avigdor Liberman, partisinin Kenesst’te beş sandalyesi bulunmasına rağmen; hiçbir askeri yeteneği bile olmamasına karşın Savunma Bakanı seçilmiştir. Koalisyonlarda karar alma yetkisi partiler arasında dağılmıştır. Ayrıca her bir parti kendi birikimlerine göre politikalarda dahil olmaktadır. Muhalefet, mesleki yeterliliğe sahip Moshe Ya’alon’un görevden alınarak Liberman’ın atanmasını mesleki standartları taşımadığı sebebiyle karşı çıkarak kısa süreli tartışma yaşanmasına sebep olsa da Koalisyonun çıkarları için atanmıştır (Steins ve JLo, 2016). Diskin’n dediği gibi ;’ Her sonun bir başlangıcı her başlangıcın bir sonu vardır’. Amir Oron:’ Savunma Bakanı Liberman’la devlet cehenneme sürüklenecek’ (Orion,2016).

Son Hükümetteki Konseyi anlayabilmek için öndekilere bakalım: 2009 Netenyahu Başkanlığındaki Mini Güvenlik Konseyine şahsiyetler bazında bakıldığında üyelikte yavaş yavaş profesyonelliğe geçildiği görülmektedir. Eski Genel Kurmay Başkanı Ehud Barak’da konseye üyeydi. Konseyin var olduğu 2013 yılındaki ikinci Hükümet’te de eski Savunma Bakanı Moshe Ya’alon üyeydi. Ayrıca konseyi üyeliğinden sonra siyasette hayli iyi bir yere sahip olan Tzipi Livni de vardı. Fakat şimdiki Hükümette bakanların sahip olduğu profesyonellik kaybedilmiş durumdadır. Koalisyonun ve siyasetin çıkarına yapılan Savunma Bakanlığındaki atamadan da görüleceği gibi… Böylece Koalisyon Parti üyeleri arasında da profesyonellerin bulunma olasılığı kalmadı. Bu sebeple sağlıklı karar alma güçlerini kaybettiler. Koalisyon partisi Başkanın otomatik olarak Kabine üyesi olmasını aydınlar Yeş Atid Partisi Başkanı Yair Lapid’de hiçbir siyasi ve basın yeteneği olmamasına rağmen basından sorumlu olmuştu (Noraal,2016).

3- Yönetime Yöneltilen Suçlamalarda İç Ayrılık

Mevcut Hükümet içerisindeki anlaşmazlıklardan dolayı halkın kutuplaştığı gözlenmektedir. Yönetimde ve siyaset uygulamalarında görülen özellikler Benjamin Netenyahu’nun tavrıyla Kabineye yansımıştır. Genel baskıdan yaralanan, siyaset ve güvenlik melekesini yitiren üyeler Kabinede yer almıştır. Tüm bunlar Neteyahu Başkanlığındaki Meclisin zayıflamasını açıklamaktadır. Ülke içerisindeki karışıklıkları daha kolay yönetim imkanı sunacağı düşünülmesine karşın yeniden pek çok tartışmanın doğmasına sebep olmuştur ( Tibon, 2015).

Netenyahu Başkanlığındaki Kabine üyelerinde pek çok dosya ve bilgiyi gizlediğine ulaşılmıştır. Bu bilgi Joseph Shapira yönetimindeki Gözlemci Devlet Raporuna eklenerek raporda; Benjamin Netenayhu ve Savunma Bakanına yönelik önemli bilgilerin daha önceki Gazze Tehlikeli Gazze Harekatında olduğu gibi yine Kabine üyelerinden sakladığına işaret edilmiştir. Mini Konsey Üyeleri ve Naftali Bennett arasındaki atmosfere karşın Bennett Meclisin üst yetililerinden duruma ilişkin böyle bir durumun varlığından söz edilmediğini, Netenyahu tarafından bir zorlamanın söz konusu olmadığı aksi iddia edildiği taktirde ispatlanması gerektiğini belirtti (Rapid B., 2016).

Son olarak Bennett ve Kabine üyeleri dışındakiler iki önemli konuya çözüm getirmeye çalıştılar. Birincisi; siyasi kontrol ve marjinalleşme Netenyahu’nun Kabineye karşı yüzleştiği ve Bennett’e göre karşılaşılan bu siyasi tehditler devlet için hayati meseledir. İkincisi; Habayit Heyahudi Partisinden bir üyenin Konseyin Askeri Sekreterliğine atanmak istemesi üzerine Kabine içerisinde yeterli bilgisi olmayan üyelerin, kabineden ihraç çalışmalarıdır (Rubbed ve Lais, 2016). Partiler oylmasız olarak Avigdor Libermanın Savunma Bakanlığına getirilmesini karar üzerinde etki sahibi olabilecek pek çok üye uyarılarak sadece Hükümet Başkanının verdiği emirlerinin terk edilmesi önlendi (Ayanar ve Azoulay, 2016).

Kabine içerisinde ayrılık kalmamıştı. Haber kanallarında tekrar tekrar değinilen konu ile Netenayhu’nun emrine bazı Kabine üyeleri ehemmiyet vermeye başladı. Fakat pek çoğu kendilerinden saklanan bilgilerin diğerline sızdığını söyleyerek suçlamada bulundular. Ayrıca emri önemli bulan üyeler ; tepki gösterenlerin sorumluluk sahibi olmamakla suçladı. Netenyahu’ya en büyük tepkiyi veren Adalet Bakanı Eyelet Shaked, Netenyahu’yu güvenlik meselelerinde başarısız buldu.Artan gerginlik üzerine Netenyahu  Habayit Heyahudi Partisi Başkanı Naftali Bennett’in istifasını istedi (Tibon,2016).

Sonuç

Mini Konseyin ‘Kabine’ olduğu varsayıldığında devletin önemli işlerinin; İsrail için tehlikeli dosyaların çözümlendiği yer olarak varsayılmaktaydı. Buna rağmen ‘Kabine’ üzerindeki baskılar Kabineye olumsuz yönde yansımıştır. Bu yansımalar Şöyledir:

Kabine;
 

  1. Stratejik güvenlik siyasetini açıkça kaybetmiştir. Bu da İsrail’de seneler önce başlayan bir vakadır. Amos Yadlin, İsrail’in girdiği son üç savaş ve Gazze Savaşı boyunca açıkça bir strateji belirlemediğine işaret etmişti. (Yadlin S., 2016).
  2. Halkın güvenini kaybetti. Halk devletteki siyasi ideolojisinden dolayı kendilerini siyasi ilginin dışında hissettiler. Bu sebepledir ki halkın son yapılan seçimlerde büyük çoğunlun oy kullanmadığı mevcut hükümete inançlarının kalmadığı görüldü.
  3. Kabinede Başbakan hakimken; diğer üyelerin argümanlar altında baskıda olması yönetime istediğinin kusursuz olmasından olduğu anlaşılmaktadır. Bu sebeple devlet aklı daralmıştır. Netenyahu’da bu daralma ile Dış İşleri Bakanını nötrilize etmeye çalışmış bu da dış devletlerle olan ilişkiye kötü yansımıştır. Böylece Netenyahu medya alanını muhalefete rağmen kontrolü altına almaya çalışmış kendisinin asıl yönetici olduğunu iddia etmiştir.
  4. Kabinenin var sayılan görevleri ve uzmanlık alanı belirlenmiş laikler ve dindarlar arasındaki bölünmenin derinleşmesi katkı sunan kabine kendi içinde dindarlara verdiği ayrıcalıkta topluma verilen zararlardan bir tanesidir. Ayrıca Ortodoks Yahudilere düzenlenen kanunlar, yerleşimcilerin ve ulusalcıların çocuklarının eğitiminin devlet korumasında olması, bu öğrencilere verilen ekstra önem de cabasıdır.

Kabinen verdiği kararların İsrail’deki hiçbir olayı değiştirmediği bilinmektedir. Büyük partilerden Askeri kanata bulunan Likud Partisi Başkanı Ariel Şaron, İşçi Partisinden Ehud Barak bu isimler Eski Genel Kurmay Başkanı ve Savunma Bakanı şimdiki partilerin bu yetenekli isimleri kaybettiği ve Askeri teşkilattan olmayan Liberman’ın Savunma Bakanı olmasının büyük hayal kırıklığına uğrattığı aşikardır.

İçeride alınan önemli kararlar Sha Doğu Ortodoks Partisinde olduğu gibi partizan çıkarları daralttığı gözlenmektedir. Ki bu parti Siyonist dindar bir partidir. Alınan bu siyasi karara bağlı olmak zorunda olan Doğu Ortodoks Partisi Lideri Aryeh Deri karar sonrası Ekonomi Bakanlığından istifa etti. Bu sebeple Netenyahu gaz anlaşmasını devam ettirmişti. Böylece Türkiye ile anlaşma yapılmış, parti kazanımlarının önüne mali kazanımlar geçmişti.

Bu anlaşmaya ek olarak; Neteanyahu Koalisyon Hükümetiyle Hükümetin siyasetini belirleme görevini bırakma anlaşması imzaladı. Fakat bu sadece güvenlik konularıyla ilgili bölümüyle alakalıydı. Çünkü bu konularda tecrübesi ve etkisi kaybolur diye zaten Mini Güvenlik Konseyini oluşturmuştu. Kanuna göre sahip olduğu güç partilerde her atamayı yapabilecek derecededir ve çoğu zaman da bu gücünü kullanmıştır.

Mini Güvenlik Konseyindeki büyük fikir ayrılıklarına yönelik baskı Gözlemci Devlet Raporunda yer almasına rağmen devam etmiştir. 2014 Gazze Savaşında başarısız olunması Konsey içerisindeki fikir anlaşmazlıklarına bile çözüm getirmemiştir. Çünkü Netenyahu’nun ve Partisi Likud’un gücü Hükümet üzerinde değişmemiş ve her seçimde katlanarak büyümüş;  Bu sebeple de koalisyonlar çoğunlukla Netenyahu’nun himayesi altında kurulmuştur.

 

KAYNAKÇA

Amir Oren, Libermanın Savunma Bakanılığına Atanması, Devletin Ceheneme Dönmesi, Haretz, 19 Mayıs, 2016.
http://www.haaretz.co.il/news/politics/.premium-1.2948458
Amos Harel, Ofer Shelah: Bu Savaş Önceden Biliniyordu, Devlet Gazze Savaşında Meydana Gelen Düşüşe Tekrar Dönecektir, Haaretz,2 Nisan,2015.
http://www.haaretz.co.il/magazine/.premium-1.2605852
Amos Yadlin, Kabinetteki Önemli Bilgiler Liberman’ın Eylemlerini Sorumlu Tutmaktadır, Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü, 30 Mayıs, 2016.
http://heb.inss.org.il/index.aspx?id=4354
Amos Yadlin, Geçmişten Geleceğe Hedefler: Proaktif Hamas Tünelleri  Sorunu, Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü,  8 Şubat,2016.
Ariel Kahani,Soruşturma: 100 Günlük Başarısız Gazze Savaşı, Ngr, 28 Kasım, 2014.
http://www.nrg.co.il/online/1/ART2/651/281.html
Atemar İhatar, Moran Azoulay, Kabine Krizi: Netenyahu Komisyon Kurulmasını Talep etti, Yedioth Ahronoth, 28 Mayıs,2016.
http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4808727,00.html
Atemar İhatar, Netenyahu’ya Özel Meclis; Savaşın tehlikelerinden Habersiz, Yedioth Ahronoth, 6 Mayıs, 2016.
http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4799983,00.html
Attalla Hompelba, , Moran Azoulay,Kabine Neye Oy Verdiğini Bilmiyor, Yedioth Ahronoth, 29 Mayıs,2016.
http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4809083,00.html
Barack Wraped, Gözlemci Devletler Netenyahu’nun Gazze Savaşında Çeşitli konuları Kabineden Sakladığına İnanıyor, Haaretz,5 Mayıs,2016.
http://www.haaretz.co.il/news/politics/.premium-1.2934453
Barack Wraped, Ehuntan Lais Bennet Kabinenin Netenyahu’dan Kaynaklanan Vasat Halini Reddedetti:  Kabine, Halka Yaşanan Tehlikeyi Gösterektir,  Haaretz, 27 Mayıs,2016.
http://www.haaretz.co.il/news/politi/.premium-1.2957297
Benjamin Limbad,İkinci Lübnan Savaşı: Yeni Sunuş, Ulusal Güvenlik Araştırmalrı Enstitüsü,Kasım,2012,sf 52.
Dafna Leyl, Mısır’ın Talepleri Azaltmak, Mako, 26 Mayıs,2016.
http://www.mako.co.il/news-military/politics-q2_2016/Article-9488778904ce451004.htm
Emir Tebük,Netenyahu Meclisteki sızıntıya karşı baskısı oluşturarak oylamanın yüzeysel olmasını istedi, Walla,8 şubat,2016.
http://news.walla.co.il/item/2933172
Emir Tebük,Tartışmanın Sonucu nedir? Netenyahu’nun Yeni Mini Meclisi Mutlu Fakat Tecrübeden Yoksun, Walla, 19 Mayıs,2015.
http://news.walla.co.il/item/2855883
İsrail Demokrasi Enstitüsü, Merkez Parti, İsrail Demokrasi Enstitüsü, Mayıs, 2016.
Meir İylrn ve Shlomo Brom,İkinci Lübnan Savaşı: Stratejik Yanıtlar, Yedioth Ahronoth, 2007.
Moshe Steins, Battal Chlo,Liberman Savunma Bakanı Olarak Ettiği Yeminle İki Devletli Çözümü Destekliyor, Walla,31 Mayıs,2016.
http://news.walla.co.il/item/2965996
Naomi Reich,Erken Seçim,İsrail Demokrasi Enstitüsü, Şubat,2009.
Noam Amir ve Moshe Cohen,Öldürülen Askerlerin Aileleri Netenyahuya; Gazze Savaşına Yönelik Soruşturma Komisyonun Açılması Önerisinde Bulundu, Maariv, 24 Temmuz,2016.
http://www.maariv.co.il/news/military/Article-550702
Nitzan Nuriel, Kabinenin Arkasındaki Siyaset,Israel Defence,31 Mayıs,2016.
http://www.israeldefense.co.il/he/content/%D7%94%D7%A4%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%98%D7%99%D7%A7%D7%94-%D7%A9%D7%9E%D7%90%D7%97%D7%95%D7%A8%D7%99-%D7%94%D7%A7%D7%91%D7%99%D7%A0%D7%98
Ron Ben-Yishai,İkinci Lübnan Savaşı ve Şalit’in Kaçırılması, Yedioth Ahronoth,  17 Haziran, 2016.
http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4813503,00.html
Toba Tsamucy,Gözlemci Devletler:Gazze Savaşına dair Raporun Yayınlanmasının Engellenmesine Karşın Kamu Kurumlarından Destek Aldı, Yedioth Ahronoth, 28 Temmuz,2016.
http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4834639,00.html
Tomar Briscoe,Netenyahu Stratejisinin Kaybettiğinden Başarısız oldu, Mekomit, 27 Ağustos,2014.
http://mekomit.co.il/%D7%94%D7%9B%D7%99%D7%A9%D7%9C%D7%95%D7%9F-%D7%94%D7%A2%D7%99%D7%A7%D7%A8%D7%99-%D7%A9%D7%9C-%D7%9E%D7%9E%D7%A9%D7%9C%D7%AA-%D7%A0%D7%AA%D7%A0%D7%99%D7%94%D7%95-%D7%94%D7%95%D7%90-%D7%94%D7%99%D7%A2

Yisrael Tal, Ulusal Güvenlik; Bölgesel Anlaşmalar, Tel Aviv, Dabir, 1996.

Yehonatan Lais , Knesset Dörtte bir Çoğunluk ve 61 Üyesiyle Netenyahu Hükümetine Bağlı, Haaretz,15 Mayıs,2015.  
http://www.haaretz.co.il/news/politi/1.2636496
    
Yehonatan Lais , Liberman Genel Kurmay Başkanlığı Sekreterliğine Atanmayacak, Haaretz, 26 Mayıs,2016. 
http://www.haaretz.co.il/news/politi/.premium-1.2955848

Daha Fazla Göster

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu