Panel: Dijital Para ve Filistin Pazarında Kullanım İmkanları
Vizyon Siyasi Kalkınma Merkezi geçtiğimiz pazartesi akşamı, “Filistin Pazarında Dijital Para Kullanımı” başlığı altında çevrim-içi bir panel düzenledi.
Panelin amacı, Filistin ekonomisinin yeni bir dijital para biriminin kullanılmasını ne ölçüde özümsediğini ve Para Otoritesinin yönetmelikler ve kanunlar tabi olmayan ödeme biçimlerinin kullanımını sınırlayan uygulanabilir alternatifler sağlama becerisini incelemektir.
Filistin Ekonomi Politikaları Araştırma Enstitüsü “MAS” araştırma direktörü Rabih Marar, ekonomist Heysem Darağmeh’nin konuşmacı olarak katıldığı ve araştırmacı Ragad Azzam’ın moderatörlüğünde gerçekleşen panel, dijital para birimlerinin Filistin siyasi direniş biçimini değiştirmede büyük bir sıçrama yapma olasılığı tartışıldı.
Marar, “dijital para birimi” ve “kripto para birimi” terimleri arasında ayrım yapılması gerektiğine önemine vurgu yaparak, Filistin Para Otoritesi’nin bu tür paraların tedavülünü yasaklayan ve bunları yasal bir ihlal olarak değerlendiren çok sayıda kararname yayınladığına işaret etti.
Filistin Başbakanı Muhammed Eştiyyeh ve Para Otoritesi’nin Filistin pazarında tedavül için yeni bir para birimi yaratma tartışmalarına ilişkin önceki açıklamalarıyla kastedilenin; İsrail işgalinin engellerini aşmak için kripto para değil, dijital para birimi sistemi olduğunu belirten Marar, birçok lojistik ve diğer İsrail ve uluslararası engeller nedeniyle bu ifadelerin pratikte uygulanamayacağına olan inancını ifade etti.
Darağmeh ise, para biriminin temel unsurlarından yoksun oldukları ve merkez bankaları tarafından desteklenmediği için dijital ve kripto dolaşım sistemlerine “para” demeyi reddettiğini ifade ederek, bu sistemlerin sadece elektronik ödeme araç ve yöntemlerinden biri olabileceğine dikkati çekti.
Diğer para birimlerinden bahsetmeden önce, işgal para biriminden (şekel) kurtulmak amacıyla gerçek bir Filistin para birimi çıkarmanın daha uygun olduğunu savunan Darağmeh, Başbakan Eştiyyeh ve Para Otoritesi’nin Filistin’in ekonomik ve mali işlerine ilişkin egemen kararın Filistin Otoritesi’nde olmadığına dair açıklamalarına şaşırdığını belirtti.
Darağmeh “Dijital para birimi hakkında konuşmak sadece lafügüzaftır. Filistin Yönetimi’nin işgalci devletle süper güçlerin himayesinde anlaşmaları var. Bu anlaşmalar bazı egemenlik şartlı yardım meselelerinde Filistinli egemen karar vericiler üzerinde bir kılıç görevi görmektedir” diye konuştu.
